Umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne

  • 16 marca 2021
  • Covid-19

Epidemia Covid-19 w sposób radykalny przemodelowała lokalne rynki, eliminując z nich część polskich przedsiębiorców.

Serwis finansowy Money.pl powołując się na raport Caface opublikował w styczniu informacje, które jednoznacznie pokazują skalę ograniczenia aktywności gospodarczej na którą wpłynęły dwa lockdowny wprowadzone przez rząd w zeszłym roku. Money.pl podsumowuje, że w 2020 roku liczba upadłości i restrukturyzacji polskich firm wyniosła 1 243, tj. o 22% więcej niż rok wcześniej (wg danych na koniec grudnia 2019 r.), a polska gospodarka skurczyła się o 3,4%. Pomimo, iż prognozy na 2021 r. wyglądają dużo lepiej, kolejna fala zachorowań i związana z nią perspektywa kolejnego lockdownu może przyczynić się do utrzymania niekorzystnej dla biznesu tendencji.

Istnieje więc realne ryzyko, że część przedsiębiorców, którzy nadal będą mierzyć się z niemożliwością prowadzenia biznesu oraz będą ponosić koszty związane z utrzymaniem pracowników oraz świadczeniami publicznoprawnymi, dołączą do rzeszy niewypłacalnych podmiotów. Z tego powodu warto nie tylko aplikować po zaproponowane przez rząd różne formy wsparcia dla przedsiębiorców, ale również korzystać z tych ogólnie dostępnych, wynikających z obowiązujących przepisów prawa.

Jednym z nich jest dedykowana dla przedsiębiorców, znajdujących się w skrajnie trudnej sytuacji, możliwość umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Wnioskowanie przez przedsiębiorcę o umorzenie składek może mieć miejsce, gdy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) stwierdził całkowitą nieściągalność należności lub dłużnik ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie opłacić tych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny, w szczególności w przypadku:

  • gdy opłacenie należności z tytułu składek pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych;
  • poniesione straty materialne w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia spowodują, że opłacenie należności z tytułu składek mogą pozbawić zobowiązanego możliwości dalszego prowadzenia działalności;
  • przewleka choroba zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorym członkiem rodziny, pozbawiają zobowiązanego możliwości uzyskiwania dochodu umożliwiającego opłacenie należności.

Należy jednak mieć na uwadze, że złożenie wniosku o umorzenie należności z tytułu składek nie stanowi gwarancji ich umorzenia, ani nie jest podstawą zawieszenia toczącego się postepowania egzekucyjnego. Wniosek nie wstrzymuje również naliczania odsetek za zwłokę w opłacaniu składek.

Kto może ubiegać się o umorzenie składek

Umorzenie należności ZUS następuje na wniosek podmiotu ubiegającego się o tę formę wsparcia. O umorzenie składek może wnioskować:

  • płatnik składek oraz były płatnik składek (np. przedsiębiorca),
  • osoba, na którą przeniesiono odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek (np. spadkobierca, wspólnik lub następca prawny),
  • małżonek, który odpowiada z majątku wspólnego za zadłużenie współmałżonka,
  • pełnomocnik dłużnika.
Wniosek o umorzenie należności

Formularz wniosku o umorzenie należności ZUS został udostępniony na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. We wniosku należy podać następujące dane:

  • dane identyfikacyjne lub dane osoby, w imieniu której składany jest wniosek: imię i nazwisko/ nazwę, identyfikator (NIP, PESEL), telefon, adres do korespondencji,
  • należności, których dotyczy wniosek o umorzenie składek – ich wysokość oraz okres, za który powinny być zapłacone,
  • powody zaprzestania opłacania składek,
  • uzasadnienie, dlaczego wnioskodawca nie jest w stanie spłacić zadłużenia,
  • rodzaj pomocy publicznej, o jaką wnioskodawca się ubiega – jeżeli nadal jest przedsiębiorcą (nawet po zawieszeniu działalności).

Wniosek należy opatrzyć osobistym podpisem lub podpisem pełnomocnika oraz załączyć dokumenty:

  •  potwierdzające, że wnioskodawca nie może nawet częściowo spłacić zadłużenia,
  • obrazujące kondycję finansową oraz możliwości płatnicze,
  • potwierdzające stan zdrowia lub konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, jeśli wnioskodawca ubiega się o umorzenie z tych powodów,
  • dotyczące pomocy publicznej,
  • oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa (w przypadku składania wniosku przez pełnomocnika).

Przedsiębiorca może również skorzystać z pomocy doradców ds. ulg i umorzeń dostępnych we wszystkich oddziałach ZUS w przygotowaniu wniosku o umorzenie należności (https://www.zus.pl/firmy/ulgi/umorzenia/doradca-w-sprawie-ulg-i-umorzen)

Składki podlegające umorzeniu

Nie wszystkie zaległe składki mogą być umorzone przez ZUS. W przypadku podmiotów zatrudniających pracowników należnościami podlegającymi umorzeniu z tytułu ich nieściągalności są składki za osobę prowadząca działalność oraz część składek za zatrudnionych pracowników (finansowana przez płatnika składek). Natomiast w przypadku należności podlegających umorzeniu ze względu na trudną sytuację finansową wnioskodawca będzie musiał zapłacić składki za zatrudnionych pracowników zarówno w części finansowanej przez pracownika, jak i płatnika składek – umorzone zostaną tylko należności z tytułu składek za osobę prowadzącą działalność.

Decyzja ZUS

Po wpłynięciu wniosku do ZUS następuje jego analiza pod kątem spełnienia ustawowych przesłanek umorzenia należności.

Zgodnie ze statystykami prezentowanymi przez ZUS w 2019 r. wydał on 685 decyzji o umorzeniu należności z tytułu składek. Pozytywnie rozpatrzone przez ZUS sprawy stanowiły 12% wszystkich spraw z zakresu umarzania należności. W 2020 r. wydano 343 decyzje o umorzeniu należności. Stanowiły one 6% wszystkich spraw z zakresu umarzania należności.

Po rozpatrzeniu wniosku o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ZUS wydaje decyzję o umorzeniu lub odmowie umorzenia należności. W przypadku otrzymania od ZUS odmowy umorzenia wnioskowanych należności, przedsiębiorca może wnioskować o ponowne rozpatrzenia sprawy przez prezesa ZUS lub złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

    Jak możemy Ci pomóc?

    Wyślij do nas wiadomość