Zapłata podatków przez rezydentów Ukrainy w Polsce w 2022 roku

I. Ustalenie kraju rezydencji podatkowej

Każda osoba musi płacić podatek od całości osiąganych dochodów bez uzależnienia od miejsca ich uzyskania w państwie, w którym jest uznawana za rezydenta podatkowego.

Na przykład, w Polsce za rezydentów są uznawane osoby, które:

• przebywają na jej terytorium w okresie dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym (tak samo jak w większości krajów UE) lub
• posiadają centrum interesów życiowych w Polsce (zarówno osobistych (pobyt z rodziną), jak i ekonomicznych (źródło przychodu)).

W przypadku, gdy osoba jest uznawana za rezydenta obydwu krajów (według przepisów krajowych), do określenia właściwej rezydencji podatkowej stosuje się postanowienia Konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania pomiędzy Polską a Ukrainą, które pozwalają rozwiązać problem z podwójną rezydencją podatkową.

Rezydencja podatkowa ustalana jest na rok kalendarzowy, rok podatkowy albo ich część (np. osoba może być uznana za rezydenta podatkowego Ukrainy w okresie styczeń-luty 2022 r., a za rezydenta podatkowego Polski w okresie od 3 marca 2022 r. – w przypadku, gdy osoba przyjechała do Polski w tym dniu).

Należy zauważyć, że w celu ustalenia kraju rezydencji podatkowej według postanowień Konwencji, należy uwzględniać okoliczności faktyczne w każdym konkretnym przypadku, w szczególności:

– czy osoba planuje wrócić do Ukrainy?

– czy osoba posiada/wynajmuje nieruchomość w Ukrainie czy też za granicą?

– gdzie znajduje się jej/jego rodzina, w jakim państwie uzyskuje przychody?

Ponadto, możliwe jest, że w 2022 roku polskie organy podatkowe oraz organy innych państw UE przedstawią inne rozwiązanie kwestii opodatkowania obywateli Ukrainy w tej wyjątkowej sytuacji.

II. Wstępna analiza kilku typowych przypadków

1. Osoba pracuje za granicą (nie w Ukrainie) – na podstawie umowy o pracę z polskim pracodawcą.

Polski pracodawca będzie pobierał zaliczki na podatek dochodowy z wynagrodzenia pracownika (obywatela Ukrainy), którego stawka w Polsce wynosi 12% (przy osiągnięciu rocznego przychodu do 120.000 zł) lub 32% (od kwoty powyżej 120.000 zł).

W przypadku osiągania przychodów z zagranicy rezydent Ukrainy powinien złożyć deklarację podatkową w Ukrainie do dnia 1 maja roku następnego (w tym przypadku 2023 roku), z uwzględnieniem przychodów uzyskanych za granicą (załączając zaświadczenie, o którym mowa poniżej).

W wyniku powyższego, rezydent Ukrainy dodatkowo zapłaci w Ukrainie:

• podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) – w przypadku, gdy stawka podatku zapłaconego za granicą wynosi poniżej 18% (w przypadku Polski należy dodatkowo zapłacić w Ukrainie 6% PIT-u przy uzyskaniu przychodów do 120.000 zł w 2022 roku);
• podatek wojenny – 1,5%.

2. Osoba pracuje zdalnie dla ukraińskiego pracodawcy

Niektórzy pracownicy biur, którzy wyjechali za granicę, mogą nadal pracować zdalnie dla ukraińskiego pracodawcy i otrzymywać wynagrodzenie na konto w ukraińskim banku. Większość krajów wymaga zapłaty podatku od takich przychodów według miejsca zamieszkania osoby, ale zgodnie z postanowieniami Konwencji.

Zawarte pomiędzy Ukrainą a Polską wynagrodzenie uzyskane w Ukrainie nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce (innym państwie członkowskim UE), jeżeli osoba przebywa tam nie dłużej niż 183 dni w ciągu roku kalendarzowego lub dowolnego okresu 12-miesięcznego.

W  razie przekroczenia limitu 183 dni pobytu w Polsce, należy zgłosić osiągnięty w Ukrainie przychód do polskiego urzędu skarbowego i zapłacić podatek, zgodnie z lokalnymi procedurami.

Ponieważ ukraiński pracodawca będzie pobierał zaliczki na podatek zgodnie z prawem krajowym, pojawia się kwestia podwójnego opodatkowania. Aby uniknąć takiej sytuacji, rezydent Ukrainy powinien złożyć deklarację podatkową w Ukrainie do dnia 1 maja roku następnego (w tym przypadku 2023 roku) razem z wnioskiem o zwrot nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych do ukraińskich organów podatkowych, dołączając zaświadczenie, o którym mowa poniżej.

3. Ukraiński przedsiębiorca (FOP) pracuje za granicą

Większość specjalistów IT, którzy wyjechali z Ukrainy, nadal pracują zdalnie jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w Ukrainie, świadcząc usługi dla klientów ukraińskich lub zagranicznych na podstawie umowy zlecenia i otrzymują wynagrodzenie na konto w ukraińskim banku. Pracują zdalnie, zamieszkując w Polsce – co może być uznane za posiadanie centrum interesów życiowych w tym kraju. W tej sytuacji również jest stosowane kryterium 183 dni pobytu w Polsce w okresie roku kalendarzowego lub dowolnego okresu 12-miesięcznego.

W związku z powyższym, po 183 dniach pobytu w Polsce taka osoba będzie podlegała opodatkowaniu. Kwota jest zależna od uzyskanych przychodów, od dnia przybycia do kraju (chyba że polski organ podatkowy zgodzi się z argumentem, że pobyt ten od dnia 24.02. 2022 roku do końca działań wojennych jest wymuszony, a zatem ten okres nie wlicza się do 183 dni).

Należy zauważyć, że w tym przypadku nie przewidziano norm rozstrzygających kwestię podwójnego opodatkowania. Obecnie, w ukraińskiej wersji deklaracji jednolitego podatnika nie jest przewidziana możliwość zaliczenia podatku zagranicznego z tytułu wpłaty jednolitego podatku.

III. Zaświadczenie z polskiego organu podatkowego o wysokości zapłaconego podatku i cła

W celu uzyskania prawa do zaliczenia podatków i opłat uiszczanych w Polsce i w Ukrainie, należy uzyskać zaświadczenie od polskiego organu podatkowego w wysokości uiszczonego podatku i opłaty (w tym również o podstawie i/lub przedmiocie opodatkowania).

Formularz wniosku o wydanie zaświadczenia można pobrać pod adresem: Wniosek o wydanie zaświadczenia do zagranicznego organu podatkowego dotyczącego podatku dochodowego (podatki.gov.pl)

Więcej informacji można znaleźć na naszej stronie: ukraina.lsw.com.pl.

W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu:

• Władysław Bieńkowski
• Agata Jeszczyna
• Nataliia Tymoshenko

 

#podatki #LSW #Ukraina #PomagamUkrainie #Polska #opodatkowanie #PIT